امام حسن(ع)

خلاصه کتاب حیات فکری و ی امامان شیعه- امام حسن عسکری(ع)

• شروع امامت: 254ق:

به جز دو گروه، که یکی به امامت محمدبن علی شخصی که در زمان حیات پدرش امام هادی وفات کرد و دیگری جعفر بن علی را امام خود دانسته و جعفریه خُلَّص لقب یافتند، همه شیعیان به امامت حضرت عسکری گردن نهادند.

• قطعیه: اشاره به گروهی است که نوعاً نه به مهدویت امام رحلت کرده بلکه به رحلت امام پیشین قطع کرده و امامت امام بعدی را پذیرفته اند. این نام نخستین بار در برابر واقفه که پس از رحلت امام کاظم پدید آمد اطلاق شده است. پیروان امام عسکری را هم قطعیه می گفتند.
• آوردن دو امام هادی و حسن عسکری به سامرا همان ت مامون در آوردن امام رضا به خراسان بود:

الف: رفت و شد شیعیان با امام تحت کنترل درآمده و شناسایی شیعیان برای آن ها ممکن می شد.

ب: حضور آن ها مانع از ایجاد قیام بر علیه عباسیان بود.

• امام عسکری همانند سایر امامان، در صورت داشتن اختیار و آزادی، نه سامرا بلکه مدینه را برای زندگی انتخاب می کردند. در واقع اقامت طولانی ایشان در سامرا جز نوعی بازداشت از طرف خلیفه قابل توجیه نیست.
• مکاتبه: یکی از بهترین راه های ارتباط شیعیان با امام بوده است.
• امام هادی و عسکری در سال 254 و 255 قمری به زندان معتز رفته اند. در دوران مهتدی(255-256) امام عسکری به زندان افتاد. در دوران معتمد عباسی(256-279) امام عسکری به سال 259ق به زندان رفته است.
• مهتدی: عمر بن عبدالعزیز عباسیان، گرایش معتزلی داشته و قدری شده شاید به همین خاطر کشته شده است.
• نیشاپور برای خراسان اهمیت زیادی داشت. وکیل امام در این شهر ابراهیم بن عبده بود. طولانی ترین نامه از توقیعات امام عسکری درباره همین ابراهیم بن عبده می باشد که به اسحاق بن اسماعیل نیشاپوری فرستاده است.
• سیستم وکالت:

موضوع آن هدایت شیعیان در شیوه پرداخت واجبات مالیشان است. در میان وکلای مناطق، سلسله مراتبی وجود داشته است که حقوق مالی امام بایستی از طریق آن به وکیل اصلی وی رسانده شود. سیستم وکالت موجب گسترش آموزه های شیعی در قالب حدیث و کلام به تمامی جوامع کوچک و پراکنده شیعه می شد. مثل کش و سمرقند.

از مهمترین وکلای امام عسکری که بعدها به منصب نیابت خاص در غیبت صغری رسید، عثمان بن سعید مشهور به سمّان بود. او از طرف امام هادی و عسکری به وکالت برگزیده شده وی در راس سلسله مراتب قرار داشت.

• حسین بن اشکیب سمرقندی:

از چهره های مولف در عصر امام عسکری(ع)، مدتی خادم مقبره حضرت معصومه بود. وی باید یکی از حلقات پیوند تشیع قم با حوزه سمرقند، که در اواخر قرن سوم و اوائل قرن چهارم نضج گرفت، باشد. یکی از کتاب هایش الرد علی الزیدیه است.

• تفسیر منسوب به امام عسکری(ع):

شامل تفسیر سوره حمد و قسمتی از سوره بقره. گرایش اخباری این تفسیر را پذیرفته اند.(صدوق، طبرسی، کرکی، حر عاملی و مجلسیین) حال آنکه گرایش عقلگرا آن را نامقبول دانسته است: خویی، بلاغی، حلی، ابن الغضائری

علی بن ابراهیم قمی و محمد بن مسعود عیاشی از مفسران متقدم شیعه، هیچکدام در تفسیرهای خود، روایتی از این کتاب نقل نکرده اند.

• کتاب المقنعه ابن شهر آشوب آن را به امام عسکری منسوب کرده است.(المنقبه نام دیگر المقنعه است)

کتاب المقنعه اثری بوده است که محتوایش برگرفته از امام هادی که توسط رجا بن یحیی روایت شده و در سال 255 از خانه امام عسکری به بیرون راه یافته است.

سوابق بازداشت و خطرات حکومت، مخالفت ی حضرت و رحلت آن حضرت در سنین جوانی موید شهادت ایشان می باشد.

کتب منسوب به امام عسکری(ع):

الف: تفسیر امام عسکری(ع) ب: کتاب المقنعه یا المنقبه

امام ,عسکری ,کتاب ,هادی ,شیعیان ,تفسیر ,امام عسکری ,امام هادی ,کتاب المقنعه ,سیستم وکالت ,رحلت امام منبع